Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013

Οστεοπόρωση: Μας αφορά όλες.......




Η οστεοπόρωση είναι ένα πολύ σημαντικό νόσημα των οστών το οποίο μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες, σε διάφορα νοσήματα, σε φαρμακευτική αγωγή (πχ. λήψη κορτιζόνης) ή ακόμη και σε κακή διατροφή.

Η οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται από:
  • Μειωμένη οστική μάζα
  • Διαταραχή της ποιότητας των οστών
  • Μείωση της αντοχής των οστών
www.niams.nih.gov/Health_Info/Bone/default.asp

Είναι ένα νόσημα το οποίο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι μπορεί βαθμιαία να οδηγήσει σε κατάγματα, σε σημαντικά μέρη του σώματος όπως:
  • Στην σπονδυλική στήλη
  • Στον καρπό
  • Στο ισχίο

Για να καταλάβετε πόσο εύθρυπτο γίνεται το οστό κατά την οστεοπόρωση, παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα. Αριστερά παρουσιάζεται ένα υγιές οστό και δεξιά ένα οστεοπορωτικό.

πηγή: www.endo.gr

Τι συμβαίνει όμως στα οστά μας κατά την ανάπτυξη του οργανισμού;

www.niams.nih.gov/Health_Info/Bone/default.asp

Όπως μπορείτε να παρατηρήσετε από το παραπάνω σχήμα, οι φάσεις ανάπτυξης των οστών έχουν ως εξής:
  • Από την βρεφική έως και την νεανική ηλικία (0 – 35 έτη) επιτυγχάνεται ο σχηματισμός του σκελετού μέχρι η οστική μάζα να φτάσει το μέγιστό της, δηλαδή στην «Κορυφαία Οστική Μάζα».
  • Στην ώριμη ηλικία (35 – 50 έτη) υπάρχει απλώς μία συντήρηση της οστικής πυκνότητας μέχρι την εμμηνόπαυση στις γυναίκες και την «ανδόπαυση» στους άνδρες.
  • Στην μετεμμηνοπαυσιακή ηλικία (50 – 60 έτη), η οστική πυκνότητα μειώνεται ταχέως, λόγω της μειωμένης έκκρισης των ορμονών του φύλου (οιστρογόνα, τεστοστερόνη).
  • Στην γεροντική ηλικία (>60 έτη), η οστική πυκνότητα μειώνεται αλλά με βραδύ ρυθμό, αλλά είναι πιο συχνές οι πτώσεις, άρα και τα κατάγματα.

Παρόλο που η οστεοπόρωση εμφανίζεται κυρίως σε άτομα της τρίτης ηλικίας, ο κίνδυνος για την αποδυνάμωση των οστών είναι πολύ μεγάλος τα πρώτα 3-5 χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, καθώς η παύση παραγωγής οιστρογόνων είναι υπεύθυνη για την ταχύτερη απώλεια μεταλλικών στοιχείων από τα οστά.

Όσο αφορά την διατροφή, αυτά που πρέπει να προσέξει κάποιος για να προλάβει την οστεοπόρωση είναι:
  • Το αλκοόλ: Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ (περισσότερο από 1 ποτό ημερησίως) μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της οστεοπόρωσης διότι μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να απορροφά ασβέστιο, ενώ παράλληλα εξουδετερώνει την ευεργετική δράση των οιστρογόνων στα οστά.
  • Την καφεΐνη: Η καφεΐνη κατηγορείται ότι σχετίζεται θετικά με την οστεοπόρωση αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί ακόμη. Καφεΐνη δεν περιέχει μόνο ο καφές αλλά και το τσάι και η κόκα κόλα. Καλό είναι λοιπόν, να μην καταναλώνουμε περισσότερους από 2 καφέδες την ημέρα.
  • Τον φωσφόρος: Φαίνεται ότι η μεγάλη κατανάλωση φωσφόρου από τις τροφές, εμποδίζει την χρησιμοποίηση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Ο φώσφορος βρίσκεται σε πολλές τροφές πχ. ψάρια, γάλα, αυγά, κρέας, συκώτι, αλλά χρησιμοποιείται και σαν συντηρητικό (ως φωσφορικό οξύ) στα αναψυκτικά και στην αρτοποιεία.
  • Το αλάτι: η χρήση μεγάλων ποσοτήτων αλατιού αποτελεί βασική αιτία απώλειας ασβεστίου από τα ούρα.
  • Την πρωτεΐνη: όπως και με το αλάτι, έτσι και με την πρωτεΐνη, η υπερκατανάλωσή της οδηγεί σε απώλεια ασβεστίου από τα ούρα.
  • Τα λιπαρά: Η υπερκατανάλωση λιπαρών δημιουργεί στο έντερο μαζί με το ασβέστιο, σάπωνες, οι οποίοι εμποδίζουν την απορρόφηση του ασβεστίου.
  • Την βιταμίνη D: Είναι απαραίτητη διότι βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο. Η σύνθεση της βιταμίνης D γίνεται στο δέρμα με τη βοήθεια του ήλιου. Η έκθεση στον ήλιο για 5-15 λεπτά, αρκεί για να παραχθεί η απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D για μία ημέρα. Βεβαίως την βιταμίνη D την προσλαμβάνουμε και από την διατροφή αλλά από λίγα τρόφιμα όπως τα λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλες, σκουμπρί, τόνος), από τα ιχθυέλαια, από τον κρόκο του αυγού και από τα αποξηραμένα μανιτάρια.
  • Το ασβέστιο: Αποτελεί το σημαντικότερο θρεπτικό συστατικό για τη διατήρηση της υγείας των οστών. Τα οστά αποτελούν την αποθήκη του ασβεστίου στον οργανισμό. Αν δεν προσλαμβάνεται ασβέστιο με την τροφή, τότε η φύση έχει προνοήσει ώστε ο οργανισμός να το προμηθεύεται από τις αποθήκες του, δηλαδή τα οστά. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση των οστών και την δημιουργία οστεοπόρωσης. Το ασβέστιο περιέχεται σε μεγάλη ποσότητα και με καλό ποσοστό απορρόφησης στα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι, τυριά). Τόσο τα πλήρη όσο και τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά περιέχουν την ίδια ποσότητα ασβεστίου. Οι ηλικίες στις οποίες απαιτείται περισσότερη πρόσληψη ασβεστίου είναι κατά την εφηβεία, στην εγκυμοσύνη, στον θηλασμό καθώς και στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

Επομένως, ο καθημερινός τρόπος ζωής παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οστικής μάζας και στην εξέλιξη της οστεοπορωτικής νόσου, με κυριότερους παράγοντες:

  • Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο
  • Επαρκής έκθεση στον ήλιο και επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D από τη διατροφή
  • Συχνή σωματική άσκηση συνδυασμένη με ασκήσεις με μικρά βάρη
  • Αποφυγή καπνίσματος.

Φιλικά,
Μαρία Περπερίδη. 

2 σχόλια:

  1. Γειά σου Μαράκι μου!
    Πολύ χρήσιμες οι πληροφορίες σου!
    Μάλιστα, πολλά από αυτά δεν τα γνώριζα καθόλου, όπως για την πρωτεϊνη και την βιταμίνη D...
    Ευχαριστούμε για τα φώτα σου!
    Φιλάκια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ Κατερίνα μου!!!! Χαίρομαι που σου άρεσε!!!! Φιλάκια

    ΑπάντησηΔιαγραφή